Opdat wij weten, wat God ons in genade schenkt!

De christelijke krant meldde vorige week vrijdag een onderzoek
onder predikanten binnen de PKN. Het onderzoek werd uitgevoerd
door IKON Kerknieuws. 68% van de predikanten is het niet eens
met de opvatting, dat God van tevoren heeft bepaald wie gelooft en
wie niet.
Volgens 3/4 van de predikanten laat God mensen vrij zelf voor het
geloof te kiezen. In het verlengde daarvan zeggen ongeveer even-
veel dominees (70%) dat de idee, dat God sommige mensen tot
eeuwige verwerping heeft voorbestemd niet te rijmen valt met de
voorstelling van een genadige God.

Achtergrond van deze vraagstelling is het belijdenisgeschrift, dat
‘De Dordtse Leerregels’ heet. Daarin wordt de uitverkiezing behan-
deld als antwoord op de strijd die destijds door de kerk gevoerd werd
tegen Arminius, die stelde dat mensen zelf de keuze hebben om voor
of tegen het door God gegeven geloof te kiezen.
De genoemde leerregels stellen, dat God de mens van eeuwigheid af
heeft uitgekozen tot eeuwige behoudenis en eeuwige verlorenheid.
Daar kan de mens zelf niets aan veranderen.

Het antwoord van de Schrift daarop is heel eenvoudig: God kiest uit,
daar kan de mens niets aan veranderen. Alleen gaat dat kiezen van
God helemaal niet om een dubbel einddoel, eeuwig behouden of niet,
maar om instrumenten te verzamelen, die met God meewerken om
hét grote einddoel te bereiken: God alles in allen.

God kiest Israël en het lichaam van Christus uit, om Zijn hele universum
te bereiken. Israël heeft een belangrijke, specifieke opdracht en functie
op aarde voor de volkeren en het lichaam van Christus in de hemelen voor
de hemelingen (geesten, boodschappers, machten en krachten), en mogelijk
nog meer: het héle universum.

Geweldig als wij kunnen zien, dat God genadig is en zo uitkiest!

‘Zo ga je er wel wat meer van begrijpen. God kiest uit, en de mens
ontvangt. Het is niet afhankelijk van jou zelf.’

Het gaat erom, dat het pure genade van God is. Als het van de mens
afhangt, is het onmiddellijk een vermenging van werken en genade
en dan is de genade geen genade meer (Romeinen 11:6).

‘Er is me al meer duidelijk geworden over de vraag waarom Jezus
nu gekruisigd moest worden terwijl God alle mensen redt. Zoals ik
het nu begrijp, is dat om Gods liefde te laten zien.’

Ja, dat is de kern, waar het om draait. De zonde was er en maakte scheiding
tussen de mens en God. Ook daarom moest de Heer Jezus aan het kruis
sterven, Hij werd tot zonde gemaakt. Daarmee werd de zonde voor God
weggedaan. Hij is de middelaar tussen God en mensen, de mens Christus
Jezus. Hij brengt de mens bij God.

‘Dus wij hoeven zelf niet tot God te naderen?’

Nee, want Hij is in Christus naar ons toe gekomen. Hij is jouw redder.
Dank Hem voor die genade!

Het is eenvoudig: God ís je redder, je hoeft jezelf niet te redden, sterker
nog: je kúnt jezelf niet eens redden!
Geloof God. Hij spreekt en geloof wat Híj zegt en je zult rijk gezegend
worden. Bovendien gaat het niet eens in de eerste plaats om jouw geloof,
maar om Zijn geloof, het geloof van Jezus Christus.
Dat is ook een aspect van Zijn lijden en sterven; dwars door alles heen
geloofde en vertrouwde Hij zijn God en Vader. Dat Hij Hem zou opwekken
uit de doden.
Dat is ook een van de redenen waarom Jezus moest komen en sterven aan
het kruis: om Zijn geloof te tonen! En Paulus schrijft in Romeinen 3, dat
Zijn geloof ons Gods gerechtigheid brengt!

De boodschap, dat God de redder van alle mensen is, is er een
die écht tot eer van God is. In het andere geval -volgens de leer
van mensen- is de tegenstander de grote winnaar aan het einde,
want die slaagt erin om een grote meerderheid van de hele mens-
heid voor eeuwig verloren te laten gaan.
Maar het belangrijkst blijft, dat de Schrift zelf laat zien dat God
wérkelijk alle mensen zal redden. Door gerichten heen, en op
het laatst zal Zijn genade overwinnen. Liefde wint het van haat,
vijandschap en dood; en allen zullen léven in onsterfelijkheid!

‘Ja, zo gezien is het wel tot eer van God. En ik ga een beetje begrijpen
dat Gods keuze belangrijker is dan die van de mens.’

Ja én Gods wil is veel sterker dan de wil van de mens. God wil, dat
alle mensen gered worden en tot erkenning van de waarheid komen,
1 Timotheüs 2:4. Dat is niet Zijn wens, maar Zijn wíl (Grieks: thelema)!

Je ziet dat terug in wat Paulus bijvoorbeeld schrijft in de Romeinenbrief,
dat God Zijn handen voortdurend uitgestrekt houdt naar Zijn weer-
spannige en tegensprekende volk (Romeinen 10:21).

‘Bedoel je nu te zeggen, dat God in feite niet afhankelijk is van ónze keuze?
Want dat is wat men vaak in evangelisatie zegt. Men zegt dan dat jíj moet
kiezen.’

De Heer Jezus zegt tegen Zijn discipelen: ‘Niet jullie hebben Mij, maar Ik
heb jullie uitgekozen…’ (Johannes 15:16).
Zo is het steeds. Als je de woorden voor ‘uitkiezen’ en dergelijke in de Schrift
naloopt, ontdek je, dat het steeds gaat om Góds uitkiezen en niet om dat van
de mens! En dé Uitgekozene is de Heer zelf, en in die Uitgekozene zullen
allen levendgemaakt worden (1 Corinthiërs 15:22)!

Misschien klinkt het wel filosofisch ja, als je de Schrift erop
na slaat zie je dat God zo werkt. Licht en duisternis, goed en
kwaad, dag en nacht, liefde en haat, verzoening en vijandschap,
we leren door tegenstellingen.

‘Oke, ik probeer het te begrijpen, maar wat was dan de reden dat
Jezus Christus aan het kruis genageld moest worden als toch al
vaststond, dat God alle mensen redt?’

Je kunt het zo zien, dat God tegen de donkere achtergrond van de haat en
de vijandschap van de mens heel erg ver ging om die mens bij Zijn hart
van liefde te brengen. Ondanks de felle haat van de mensen tegen Hem
en dus tegen Zijn geliefde zoon, verminderde Gods liefde niet.
Jezus kwam als mens op aarde en de mensen zorgden ervoor, Zijn eigen
volk nota bene, dat Hij aan het kruis genageld werd. Hij die nooit iemand
kwaad deed, zonder zonde was, werd zonder een fatsoenlijk proces ver-
oordeeld tot de dood van het kruis. De ultieme test voor Gods liefde.

‘Ja het was ongehoord eigenlijk, dat ze zo met Hem omgingen. Ze hadden
Hem op handen moeten dragen, maar Hij werd veracht en verguisd.’

Ondanks dat alles beantwoordde God niet met een verschrikkelijk gericht
zoals bijvoorbeeld bij Noach, maar Hij bleef de mensen liefhebben en wekte
Hem op uit de doden!
God gaf na al de profeten Zijn eigen zoon. Hij zond Hem naar deze aarde
vol zondaren. Hij werd gekruisigd, een marteling tot en met. En stierf
zelfs, dat heeft pijn gedaan in Gods hart, en niet zo’n beetje ook.
Maar God beantwoordde vijandschap niet met haat, maar met liefde!

‘Maar had het dan niet anders gekund?’

Nee, kennelijk wilde God het zo en liet daardoor Zijn liefde zien.
Dit was Gods manier om Zijn onmetelijke liefde te laten zien.
De duistere achtergrond was de zonde, de haat en de vijandschap van
de mens. Tegen die achtergrond zie je pas goed, hoe diep en groots die
liefde van God is. Zonder haat weet je niet goed wat liefde is, zonder
vijandschap weet je niet wat vrede werkelijk inhoudt.

‘Dus de reden dat Jezus gekruisigd moest worden was de bekendmaking
van Gods liefde aan de wereld?’

Ja, zo kun je het zeggen. Dood en leven zijn ook geweldige tegenstellingen
en doordat je weet wat dood is, kun je enorm waarderen dat God de levende
God is en allen uiteindelijk tot onvergankelijk leven zal wekken!

‘Weet je, vannacht lag ik wel een tijd wakker van wat je
gisteren zei. Het zet je denken totaal op zijn kop.’

Ons denken is bevangen door tradities van mensen en alleen
door de Schrift zelf kun je er achter komen hoe het echt zit.
De hele gang van zaken in Genesis wordt maar weinig echt
nuchter bekeken en daardoor leest men vaak over de dingen
heen. De mens is geen robot. Toch heeft de mens geen vrije
wil. De mens heeft wel een eigen wil. God geeft ruimte aan de
mens.

Alleen God heeft absoluut een echte vrije wil. Hij is volkomen vrij
om te handelen zoals Hij wil.
De mens is door zóveel dingen beperkt, dat je beslist niet kan
zeggen dat de mens een vrije wil heeft zoals God.

‘Ja, misschien is dat wel zo, het klinkt logisch in elk geval.’

Laat ik een eenvoudig voorbeeld geven. De mens zou pas echt
een vrije wil hebben en als hij wat hij wil ook kan uitvoeren
onder alle omstandigheden.
Stel je voor dat iemand met de auto van Amsterdam naar
Maastricht wil rijden en daar ook binnen 3 uur wil aankomen.
Dus: hij vertrekt om 6 uur en wil om 9 uur aankomen, en spreekt
met iemand af om 9 uur, een zakelijke bespreking.
Onderweg komt hij in een file, die hem 30 minuten kost. Daarna
krijgt hij een lekke band. Vervolgens komt hij weer in een file die
hem nog eens 25 minuten kost. Hij komt pas om half elf in Maas-
tricht aan. Intussen is de zakenman daar al vertrokken om op tijd
te komen voor een andere afspraak om 11 uur.
De hele bespreking gaat niet door.

‘Ja, als je het zo bekijkt, heeft de mens geen vrije wil. Er zijn teveel
onzekerheden, die hem in de weg zitten om wat hij wil ook uit te
voeren.’

Precies. Kijk, de mens heeft wel een eigen wil, maar geen echt vrije
wil. Een mens kan de gevolgen van een keuze niet overzien.
Je kunt natuurlijk zeggen, dat God de mens voor de keuze stelde om
wel of niet van de boom van kennis te eten. Daarbij had God best
kunnen verhinderen, dat de slang met Eva in contact zou komen.
Maar we weten wat er gebeurd is.

‘Waarom deed God het dan zo?’

Omdat Hij door tegenstellingen de mens dingen wil leren, zonder
die tegengestelde dingen zouden we niets kunnen weten over God.
Het is de boom van kennis van goed én kwaad, daar heb je direct al
een tegenstelling te pakken. De mens moest eerst kennis krijgen
van het kwaad (en de zonde) om wérkelijk te gaan beseffen wat goed
is.

‘Klinkt wel een beetje filosofisch, vind ik.’