Opdat wij weten, wat God ons in genade schenkt!

‘In feite is het geloof in wat God zegt, uniek in de wereld he.’

Ja, want bij Paulus zie je steeds geloof en werken tegenover elkaar
staan. Het is geloof óf werken. En, laat er geen misverstand bestaan
over het vervolg: het blíjft geloof tijdens je leven als gelovige.

‘Maar je doet wel allerlei dingen. Gewoon je werk elke dag, in gemeente-
verband en zo voorts.’

Ja, exact. Hij werkt door ons. Zodra wij het werk in onze eigen kracht
gaan doen, willen we zelf eer krijgen en draait het niet langer om Hem.

‘Eigenlijk is dat helemaal tegenovergesteld aan wat je bij andere godsdiensten
ziet. Daar wordt altijd iets van de mens verwacht.’

Ja, in het christendom is dat niet anders. Men werkt en bouwt zelf aan een nieuwe
aarde of werkt mee aan bijvoorbeeld een nieuwe orde, de paus riep daar ook
niet zo lang geleden toe op.

‘Dat betekent toch, dat de Heer zelf binnenkort komt?’

Ja, Zijn orde zal heel anders zijn dan die men nu aan het bouwen is.
Zijn koninkrijk zal zich kenmerken door ware gerechtigheid en barmhartigheid!

‘Weet je, ik ben soms benieuwd naar hoe het er precies aan toe zal gaan
op aarde in de 1000 jaren die komen.’

Daar is wel het nodige over geschreven in de profeten van de Tenach.
Het wordt een tijd van welzijn, van shalom, in het bijzonder voor Israël,
dat dan aan het hoofd van de volkeren zal staan.

‘Wordt dat volk van God  dan niet langer aangevallen?’

‘Dat is inderdaad wel opmerkelijk. Nu zou men met ijzeren wapens komen,
zoals tanks en allerlei geschut en vliegtuigen.’

Daarbij wordt duidelijk, dat Israël zelf niets doet. Er wordt totaal niet over
strijd en dergelijke gesproken. Men vertrouwt voor uitredding volledig op
Jahweh, die hun vertrouwen niet beschaamd zal maken. Daarom denkt broeder
Knoch, dat dit weleens in de begintijd van de duizend jaren kan gaan gebeuren,
als een grote lering aan alle andere volkeren, dat zij niet hoeven te proberen
Israël aan te vallen, want Hij zal zelf de shalom bewaken!

‘Wel apart, deze uitleg. Toch eens goed om met die hoofdstukken aan de slag te gaan.
Wel mooi om te zien hoe Israël zelf niets doet, maar gelooft dat Jahweh hen verlost.
En Hij doet dat ook. Genade he!’

‘Weet je wat volgens mij regelmatig gebeurt?’

Wat bedoel je?

‘Dat binnen kerken/gemeentes waarheden van Gods woord geen toegang
krijgen omdat de dominee/voorganger/broederraad geen onrust onder
de mensen wil.’

Verklaar je nader.

‘Als de dominee bijvoorbeeld ontdekt door Schriftstudie, dat God de redder
van álle mensen is. Dan kan hij dat niet zeggen, omdat het ingaat tegen artikel
37 van de Nederlandse geloofsbelijdenis én omdat het teveel opschudding zou
veroorzaken.’

Dat zeer zeker, Paulus veroorzaakte ook veel opschudding in zijn tijd.
Hij spreekt in Efeze 4 over het systematische, planmatige, van de dwaling.
Daar zitten de dominees en voorgangers in gevangen. Het wordt op de theolo-
gische opleidingen al bijgebracht. Het maakt niet uit, in feite of het een univer-
sitaire studie of een bijbelschool betreft. Men moet zich aanpassen aan de
leer van de kerk of het evangelische verband waarbinnen men werkt.

‘Hoe zeggen ze dat ook alweer: wiens brood men eet…..’

Ja, in feite zijn dominee en voorganger gebonden omdat men salaris van kerk of
gemeente ontvangt. Als hij dan gaat zeggen dat God écht de redder van alle mensen
is, dan kan hij het wel schudden. Men wordt bestickerd met de term: ‘alverzoener’
en in de hoek van de sekten geplaatst.

‘Zeker weten. Men zal de gang naar de gemeentelijke sociale dienst moeten maken.
En je krijgt een negatieve publiciteit in bladen als Uitdaging, en in het Nederlands
Dagblad en het Reformatorisch Dagblad natuurlijk.’

Paulus werd ook regelmatig flink achterna gezeten door juist zijn vroegere
judaïstische medestanders. Er werden zelfs moordcomplotten tegen hem gesmeed.
Hij ontkwam steeds door de leiding van de Heer.

En hij was onafhankelijk. Hij maakte tenten en voorzag zelf in levensonderhoud.
Hij kon steeds dat zeggen wat God wilde, en hoefde ook geen politiek te bedrijven
om de bekende kool en geit te sparen om zijn eigen positie zeker te blijven stellen.

Dat is een enorm voordeel. Ook al verlieten allen in Asia hem, hij was niet
afhankelijk van hun giften en kon doorgaan met de boodschap die écht blij maakt.

‘G
elukkig maar, anders hadden wij nu misschien niet zo van zijn brieven kunnen
genieten.’

‘He, nou heb ik dat stukje in de krant ook gelezen. Die dominee Verhoeff, die
zei zoiets van dat de mensen dan een soort ’thuislezers’ worden?’

Als je het mij vraagt doelt hij er dan op, dat de kerk zich isoleert van de samen-
leving, als je je alleen richt op de omgang  met God en zijn Woord. Men refereerde
aan het boek van Siebelink, dat in feite gaat over de volgelingen van wijlen dominee
Paauwe, die de kerk werd uitgezet. Degenen die vandaag de dag  hem lezen, gaan
niet naar de kerk op zondag, maar lezen thuis zijn preken.

‘Reageerde Dekker daarom zo fel?’

Ik denk het. En mijns inziens terecht, omdat hij opkwam voor waar het allemaal om
draait: de omgang met God en zijn Woord.

‘Die de Kruijf was het met hem eens, toch?’

Ja, Gerrit de Kruijf, hoogleraar systematische theologie aan de Protestantse
Theologische Universiteit in Leiden, was het met Dekker eens:
het draait om de omgang met God. ‘De kerk bestaat niet tot het nut van het
algemeen, maar tot heil des volks. Het unieke van een kerk is dat er een kaars
brandt, een licht in de wereld. Het is lijfelijk de plek waar mensen heil zoeken.
Op zichzelf is dat maatschappelijk nutteloos.’

‘Het draait om de verkondiging van het evangelie?’

Dat zeer zeker ja. Mensen moeten in de samenkomst kunnen horen wie Christus is,
wat Hij deed en doet en zal doen. Daar is de plaats waar Hij, als het goed is,
verkondigd wordt.
Even afgezien van het feit, dat de kerken een groot deel van het échte evangelie
zijn kwijtgeraakt in de loop van de eeuwen.

‘Maar zie jij de gemeente dus niet als een soort Leger des Heils?’

Die doen heel veel goed werk en staan midden in de samenleving. Soms vraag ik me
wel af, of bij hen de verkondiging met de mond niet wat op de achtergrond is geraakt.

‘Het vergt wel heel veel inspanning om zo ver als het Leger des Heils te komen,
denk ik.’

Als je de brieven van Paulus leest, kun je je afvragen of hem zoiets voor ogen stond.
Is het niet meer: doen wat je hand vindt om te doen, in wat op je weg komt?

Gisteren meldde de christelijke krant een symposium, waar 2 theologen en
een socioloog reageerden op Heeft de kerk zichzelf overleefd? van godsdienst-
socioloog Gerard Dekker.
Als antwoord op een scherpe opmerking van dominee Peter Verhoeff, synode-
preses van de PKN, reageerde Dekker fel en merkte op:
….’maar de kerk moet zich wel weer gaan richten op de omgang met God en zijn
Woord. Waar zijn we mee bezig als kerken ons weer eens voorrekenen dat ‘onze
vrijwilligers de samenleving zoveel miljoen besparen’?

Je krijgt mensen in de kerk, legde Dekker uit, die komen voor het mooie ritueel
bij het huwelijk, voor het buurtwerk, voor de mooie muziek, maar niets te maken
willen hebben met de kern van het christelijk geloof. Dat moet de kerk, meent
Dekker, zichzelf niet aandoen.

In zijn boek kritiseert Dekker de drang van de kerk om zich maatschappelijk
relevant te maken. ‘Een kerk die daarin opgaat, loopt het gevaar vervreemd
te raken van het evangelie.’

Dekker, emeritus hoogleraar godsdienstsociologie, wijst op de kern waar het
allemaal om draait: de omgang met God en zijn Woord. Hij signaleert terecht
dat als de gelovigen als groep maatschappelijk willen meetellen, het al snel
leidt tot afwijken van die kern.

Als je het Paulus zou vragen, wat zou hij dan zeggen? Dit misschien?

‘Indien jullie dan gezamenlijk opgewekt werden met Christus, zoekt wat
boven is, waar Christus is, aan Gods rechterhand zittend.
Weest bedacht op wat boven is, niet op wat op de aarde is;
want jullie stierven en jullie leven is verborgen met de Christus in God.
Wanneer Christus, ons leven, openbaar gemaakt wordt, dán zullen ook
jullie met Hem openbaar gemaakt worden in heerlijkheid.’

Kolossenzen 3:1-4, concordante vertaling.