Opdat wij weten, wat God ons in genade schenkt!

‘Wat een bijzondere spreuk voor vandaag! En hoe waar is die!’

een raat van honing is aangenaam spreken
zoet voor de ziel, genezing voor het gebeente.

De eerste zin is hier in de Hebreeuwse volgorde gezet, waarmee het parallel
met de tweede beter naar voren komt. ‘Een raat van honing’ komt overeen
meet ‘zoet’. De aangename woorden wijzen naar de ziel en het gebeente.
Gods woord is als honing, dat blijkt uit verschillende Schriftplaatsen. Gods
woord kon voor de profeet zoet in de mond (gehemelte) zijn, maar bitter in
de buik.

‘Ja prima, en het gaat hiert toch ook om mensenwoorden?’

Jawel, wat een mens spreekt is zó belangrijk. Zoals een moeder tegen een kind
en een vader tegen zijn zoon/dochter spreekt is ongelooflijk van belang. Onaan-
gename woorden in de (jonge) jeugd tegen een kind gesproken, beschadigen
dat kind voor de rest van het leven. Daarmee worden diepe wonden in het leven
aangebracht. De ziel wordt ermee gekerfd, ingekrast.

‘Ja, daar zijn verschrikkelijke voorbeelden van bekend.’

En wat kan het genezend werken voor een mens als er aangename, opbouwende
woorden worden gesproken! Die zijn zoet voor de ziel en genezend voor het ge-
beente. Vooral als die woorden gedragen worden door de liefde van God. Die
liefde werkt werkelijk helend voor een mens. Dat gaat heel diep, en volgens deze
spreuk reikt de helende werking van die woorden tot in het gebeente, als metafoor
voor het diepste innerlijk van de mens.

‘Opnieuw gaat het vandaag over wat je mond uitgaat. Daar gaan veel uitspraken
over. Opmerkelijk.’

Het gaat om contact onderling tussen mensen. Daarin wordt veel gezegd, en welke
woorden wij spreken, dat is ontzettend van belang. Daarin gaat nogal wat mis. Laten
we kijken naar de Spreuk:

het hart van een wijze maakt zijn mond verstandig,
en zullen zijn lippen de invloed vermeerderen (Spreuken 16:23)

Het gaat om het hart van de wijze. Wijsheid komt met de jaren zegt men weleens,
maar dat is relatief. Er is ook het gezegde: ‘hoe ouder hoe gekker’. Gods wijsheid
is niet iets wat je zomaar even koopt. Het wordt geschonken doordat het Woord
in werkt in je leven en je eruit leeft. Paulus bidt om de geest van wijsheid en ont-
hulling in erkenning van Hem. Dat is een bijzondere toedeling van Zijn geest,
voor ons.

‘Daar wordt maar weinig over gesproken, als je zo je oor te luister legt in de chris-
lijke wereld.’

Het heeft dan ook te maken met de bijzondere boodschap die hij bracht. Het evan-
gelie van de onnaspeurlijke rijkdom van Christus, met een bijzondere plaats en
roeping voor het lichaam van Christus. Kijk, als je hart dáármee gevuld is, dan is
wat je mond uitkomt: verstandig, en spreek je met intelligentie over de dingen van
Hem. De bijzondere genade, die nu aan de gemeente die Zijn lichaam is, heeft te
maken met de wijsheid van God van vóór de eonen (1 Corinthiërs 2:7-9).

‘Maar, het gaat toch ook om hoe je dagelijks met allerlei grote en kleine praktische
zaken bezig bent?‘

Ja natuurlijk! Het gaat om met wijsheid spreken in allerlei situaties. Als je hart
gevuld is met Zijn wijsheid (voor vandaag), dan zul je juiste koers houden in je
leven van alledag. Ook in je praten en spreken. Je kunt veel woorden uiten, maar
niets zeggen. Je kunt weinig woorden gebruiken op een dag, maar wel veel (tot
opbouw) zeggen. Dat gaat eigenlijk automatisch als je een wijs hart hebt. Dan zal
door wat je mond uitgaat, je invloed groter worden.

‘Die Spreuken van Salomo. Hij werd door God geïnspireerd,
dat kan niet anders.’

een bron van leven is het verstand is voor de bezitters
maar de vermaning van dwazen is dwaasheid

Als je verstand door heilige geest verlicht wordt, heb je
wijsheid en inzicht in het leven en hoe de dingen gaan.
Je hebt door Zijn woord inzicht en verstand om tot Zijn eer
te leven, de Spreuken geven daar aanwijzingen voor.

‘Terwijl een dringende aanwijzing (vermaning) voor de dwazen dwaasheid is?’

Ja, de dwaze zal er geen acht op slaan. Die zal het woord van God
niet hoog achten. Daarom wordt hij niet wijs. Echt leven heb je
dicht bij de bron: Christus Jezus. Anders is het een leven zonder
echt uitzicht en verwachting. Hij is de Bron van leven en wijsheid
voor de mens, voor ons. Kijk omhoog, Hij is de levende Heer!

‘Het klinkt zo eenvoudig, maar het is iets, dat zo diep gaat!’

Hij zal niet teleurstellen, al wie op Hem zijn geloof bouwt, zal niet
beschaamd uitkomen. Heerlijk hoor. Hij geeft al wat we nodig heb-
ben in ons leven, het verstand om verstandig acht te geven op Zijn
woord, dat leven, licht en liefde in ons hart brengt!

‘Wel bijzonder gisteren, dat door zo’n woord ineens een verband ligt
met Psalm 1, die blijkt te gaan over de Heer zelf!’

De Spreuk van vandaag is ook weer de moeite waard:

de wijze van hart wordt verstandig genoemd,
en zoetheid van lippen vermeerdert het inzicht.

De wijze van hart: hij, die door te luisteren naar het woord van Jahweh
werkelijk wijs is. De vrees van Jahweh is het begin van de wijsheid. Dat
zegt Psalm 111:10, en in die Psalm wordt die regel gekoppeld aan de letter
Resj, dat betekent: hoofd, begin. Bijzondere Psalm, met 22 versregels, en
aan elke regel is een Hebreeuwse letter gekoppeld. Ook in de herziene Sta-
tenvertaling is dat goed weergegeven. Die letter vormt dan weer de toegang
tot de inhoud van dat vers.

‘Ja,  mooi dat de volgende regel daar direct op laat volgen, dat als je ernaar
handelt, je een goed inzicht hebt.’

De wijze van hart is verstandig en dat zal te zien zijn. Bij de Heer zelf was dat
overduidelijk. Hij was werkelijk wijs, want Hij wandelde in de vrees van Jah-
weh; op Hem rust de geest van de vrees van Jahweh (Jesaja 11:1,2).
Je bent bijzonder gezegend als je God kent (omgang hebt met) en als je door
Zijn woord te volgen, inzicht hebt hoe te wandelen. Dat is genade. De tweede
versregel eindigt in de concordante vertaling met het woord ‘invloed’.

‘Dus met zoetheid van lippen vermeerdert je invloed?’

De zoetheid komt dan van de honing van het woord van God, wat leidt tot
een heel andere taal die je uit dan wat vroeger je mond verliet. Goede woor-
den die opbouwend zijn. Paulus laat scherp zien wat de mensheid zonder
God zoal aan woorden spreekt in Romeinen 3. Door de inwerking van het
woord van God in je hart gaat je spraak veranderen en win je aan invloed,
niet om jezelf hogerop te werken, maar om tot Zijn eer te spreken.

‘Wijsheid van 1000den jaren geleden blijkt nog heel actueel.’

Dat is het wonderlijke van Gods woord. Daarop kun je vertrouwen:

Wie verstandig omgaat met het woord, zal het goede vinden,
en wie op Jahweh vertrouwt: welzalig is hij.

De Spreuk opent met het woord ‘masjkil’; dat betekent: ‘degene die ver-
standig, intelligent is’. Dat wordt hier aan het woord van Jahweh gekop-
peld. Het gaat niet om mensen die zelf een hoge intelligentie hebben,
maar om hen, die luisteren naar Zijn woord en daarop acht geven. Als je
dat doet, ben je verstandiger dan de knapste geleerde.

‘Dat is ook de basis voor werkelijke wijsheid.’

Ja, en de tweede regel van deze Spreuk legt de eerste uit. Degene die
op Jahweh vertrouwt, is hij die verstandig acht geeft op het woord.
Je ontdekt in je leven, dat dat uiteindelijk de enige manier is waar-
door je gelukkig en wel bent. De Spreuk eindigt met het woord ‘asjri’;
en dat is precies het woord waar Psalm 1:1 mee begint: