Opdat wij weten, wat God ons in genade schenkt!

Jahweh heeft alles gemaakt omwille van Zichzelf,
ja, zelfs de goddeloze voor de dag van het kwaad.

‘Zo, ja, over deze moet ik wel even diep nadenken, heel wat om
te verwerken.’

De eerste regel spreekt van een waarheid, die op heel wat Schrift-
plaatsen bevestigd wordt. Het ‘omwille van Zichzelf’ lijkt vanuit
het Hebreeuws te wijzen op dat alles gemaakt is met een speciale
bedoeling, dat alles er is om iets tot stand te brengen naar Gods
bedoeling, dat het Gods plan uitwerkt.

‘Maar, heb jij dan geen moeite met het tweede deel van het vers?’

Het is een bijzondere uitspraak, die bevestigt wat het eerste deel
in feite al aangeeft. God maakt alles zodat het Zijn plan en doel dient.
Dan moet je ook de gevolgtrekking maken, dat het kwaad -dat is er-
ook een speciale rol in Gods plan toebedeeld is. Velen hebben daar
moeite mee, en de Schrift geeft voldoende houvast om deze conclu-
sie te rechtvaardigen.

Paulus wijst erop in Romeinen 9, dat er vaten (instrumenten, Grieks:
skeuos) zijn tot eer en tot oneer. De Farao in de tijd van de uittocht was
zo’n vat tot oneer. En Paulus merkt op, dat God met veel geduld de vaten
tot oneer draagt. Dat schrijft hij in Romeinen 9:22. Heel dat hoofdstuk
zit prachtig in elkaar en geeft een verklaring van de geschiedenis met
Israël in de tijd van de Exodus en van de aartsvaders en zo voorts. Als je
dat gaat ontdekken, wordt het iets geweldigs en geeft het zekerheid, rust
en vrede in je hart!

‘Oh dat vers 2 van Spreuken 16 zat een hoop in.’

We zagen het ook in het volle licht, door wat Paulus in Efeziërs schrijft.
Daar zien we hoe het ten diepste zit. Maar ook ontdek je, dat in Spreuken
al veel staat, dat zeer de moeite waard is te bekijken. In vers 3 ontmoeten
we weer een bijzondere levenswijsheid:

Vertrouw uw werken aan Jahweh toe
en uw plannen zullen bevestigd worden.

Voor ’toevertrouwen’ staat eigenlijk een vorm van het Hebreeuwse werk-
woord ‘galal’, dat ‘rollen, wentelen’ betekent. Het heeft te maken met het
rollen van de tijd, het omwentelen van de dingen doordat beloften van
Jahweh vervuld worden. Ze krijgen gestalte, vorm, door wat Jahweh ge-
sproken en beloofd heeft. Dat wat je doet en hoe je handelt kun je op Hem
wentelen, rollen, als het ware. ‘Wentel uw weg op Jahweh en Hij zal het doen’
zegt Psalm 37:5.

‘Je ontdekt gaandeweg, dat als je eigenwijs je eigen weg gaat, het nogal kan
mislopen.’

Daar wijst het tweede deel van deze Spreuk op:

en uw plannen zullen bevestigd worden

‘Weer bijzonder zo’n spreuk van Salomo.’

Ja, het blijft onderwijzend, leerzaam en opbouwend om je daar mee
bezig te houden. Het woord ‘spreuken’ is in Hebreeuws: ‘masjal’. En
dat woord heeft te maken met ‘regeren’. Het gaat dus om spreuken, die
over het (dagelijks) leven regeren. Een spreuk werd ook geuit, om een
zekere waarheid weer te geven, maar vaak zit er ook een verborgen be-
tekenis in. Een parallellisme heeft vaak een diepere, verborgen beteke-
nis in zich. Daarom stuiten we met enige regelmaat op bijzondere zaken,
als we een laag (of een paar) dieper afsteken.

‘Wat wil vers 2 van hoofdstuk 16 dan zeggen?’

Al zijn wegen zijn iemand zuiver in zijn eigen ogen,
maar Jahweh toetst de geesten.

De mens kan menen, dat hij of zij zuivere wegen gaat of dat
het pad wat hij inslaat zuiver is, maar de mens weet echter
vaak niet wat zijn gedachten beïnvloed heeft om die weg te gaan.
Mensen kunnen ‘hun gedachten ordenen’ en dan een beslissing
nemen welke kant op te gaan, maar zij zijn zich vaak niet bewust,
dat zij door andere geesten, onzichtbare krachten en machten ge-
dachten ingegeven kunnen krijgen. Dat is een vaak onbekend ter-
rein waar veel te weinig bij stilgestaan wordt.

‘De mens  heeft kennelijk geen vrij wil?’

Jahweh toetst de geesten, of Jahweh reguleert de geesten, dat wil zeg-
gen: Hij formeert de geest van de mens en bepaalt wat de mens in het
leven zal gaan doen, hoe de levensloop eruit ziet. Kortom: we hebben
als mens niet zoveel te vertellen tegenover God. Paulus drukt het later
helder uit: God is het, die alles bewerkt in overeenstemming met de raad
van Zijn wil. Iemand kan wellicht tijdelijk tegen Gods wil ingaan, maar
nooit tegen de raad van Zijn wil. Immers: Jahweh reguleert de geest van
de mens!

‘He wat een zegen hebben wij ontvangen in het evangelie he.’

een mens heeft overleggingen in het hart,
maar het antwoord van de tong komt van Jahweh

Het hart van de mens, is de kern, daaruit komt de levenswandel tot stand.
Dat uit zich allereerst in wat hij zegt. wat uit de mens komt in woorden, zegt
alles over wat in het hart is. In Romeinen 3 geeft de apostel een bloemlezing
van wat er zoal de mond van de ongelovigen verlaat (en helaas soms ook bij
gelovigen):

..allen zijn zij afgedwaald, samen zijn zij nutteloos geworden. Er is niemand
die goed doet, er is er zelfs niet één.
Hun keel is een geopend graf, met hun tong plegen zij bedrog,  slangenvenijn
is onder hun lippen. Hun mond is vol vervloeking en bitterheid….

We kunnen niet zeggen, dat Paulus onduidelijk is. Wellicht is hij daarom niet
bepaald populair bij de meeste gelovigen.
Mensen vinden het vaak nodig, te pas en te onpas hun mening te ventileren, en
daar komt nogal eens een bedenkelijke reuk vanaf. De reden is helder: als het
hart vol is van allerlei bedenkelijke zaken, komt er uit de mond niet veel goeds.

‘Ja, Paulus is helder. Hij zegt hoe het zit.’

Spreuken 16:1 spreekt over wat de mens aan overwegingen in het hart kan hebben,
en zich misschien bij zichzelf voorstelt wat hij kan zeggen in die of die situatie, het
blijkt altijd weer anders te zijn hoe het er uit komt. Dat wordt door God bepaald:

maar het antwoord van de tong komt van Jahweh

Wat mensen uiteindelijk wel of niet zeggen, wordt door God, door Jahweh, bepaald.
In het bijzonder blijkt het, als mensen door heilige geest geleid worden, woorden
van God te spreken. Dat deden de profeten van Tenach en de apostelen later. Het
antwoord dat een mens geeft, komt van Jahweh! Als onze tong geleid wordt door een
hart dat van God is, komen er Psalmen, lofzangen en geestelijke liederen uit. Dan zal
het spreken anders zijn dan het bedenkelijke niveau van de wereld.
Laten wij onderling elkaar opbouwend spreken!

Op 7 februari 2012 kwam 15:4,5 naar voren.
Al wat tevoren geschreven werd, werd tot onze onderwijzing
geschreven, schrijft de apostel, die zo goed ingevoerd was in
de Tenach. En daarin zit volharding en vertroosting, en dat
is inderdaad rijk aanwezig. Dat leidt ook tot verwachting!
U kunt deze avond deel A hier en deel B hier beluisteren.
Ten slotte kunt u hier de presentatie downloaden.