Woord vandaag

‘Wel vol wijsheid zeg, die Spreuken. Bijzonder, dat zo’n oud boek nog
zo veel te zeggen heeft aan ons.’

Een vrolijk hart maakt een gezicht blij,
maar door hartenleed wordt een geest neerslachtig.
zegt Spreuken 15:13

En dat is zo. Vanuit het hart komt hoe je bent. Een zich verheugend
hart zal tot uiting komen op je gezicht. Dat is niet rondlopen met de
opgeplakte big smile van de tandpastareclame, maar wel zal het uit je
ogen stralen. Op een of andere manier zal het aan je te zien zijn. Denk
bijvoorbeeld aan een ouderpaar dat net een kindje heeft gekregen.
Dan stralen ze allebei. De vreugde over de geboorte is van hun gezicht
af te scheppen.

‘Zou het woord ‘blij’ nog meer te zeggen hebben? In de grondtekst?’

Ja, het is nauw verbonden met het woord ’tov’ (goed). Je aangezicht
staat goed, als je hart vol vreugde is. En het kan niet anders; in het
Grieks is het woord vreugde nauw verbonden met genade. Als je hart
vol genade is, is dat te merken aan je gezicht. Dan is het tov. We kennen
het Hebreeuwse woord wel van simchat torah, vreugde van de onder-
wijzing, dat is bij Paulus genade.

‘De tegenstelling zit in het tweede deel van deze tekst.’

De gegriefdheid in het hart, ‘hartenleed’, leidt ertoe, dat de geest van de
mens neerslachtig wordt. Dat woord voor ‘neerslachtig’, heeft te maken
met ‘zuur’, ‘intens’, en kan zelfs iets van ‘grimmig’ betekenen. Het wordt
bijvoorbeeld ook als aanduiding van de ernst van een ziekte gebruikt.
Een gegriefd hart kan leiden tot een geest die zuur is, en daardoor kan al
snel een bittere wortel in het hart ontstaan. Paulus wijst de weg hoe wij
als gelovigen reageren als wij gegriefd zijn:

…elkaar verdragend en wederzijds genade schenkend, ingeval
iemand tegen iemand een klacht heeft en zoals de Heer jullie
genade schenkt, zo ook jullie…     Kolossenzen 3:13


Woord vandaag

‘He wel heel erg fijn, dat Jahweh ons hart kent, en dat wij in
Zijn liefde leven.’

Bijzonder, dat wij begenadigd zijn in de Geliefde. En in Spreuken
15:12 lezen wij de volgende onderwijzing:

Een spotter houdt niet van wie hem terechtwijst,
naar wijzen gaat hij niet.

Hier lezen wij over de spotter. Dat is iemand die graag bespot
en anderen belachelijk maakt. Hij heeft de correctie niet lief.
Petrus spreekt ook over spotters, die in de laatste dagen komen
en de beloften van God over de terugkeer van Jezus Christus
niet alleen in twijfel trekken, maar er de spot mee drijven.

‘Zij beweren in hun eigen denken, dat alles zo blijft als alles sedert
de schepping geweest is, zij redeneren de grote watervloed van
Genesis 1:2 weg.’

En de watervloed bij Noach. Men beweert dat de geschiedenis van
Noach een volksverhaal was, een soort legende die je bij de andere
volkeren ook tegenkomt. En of er dan echt een grote watervloed is
geweest? Dat vindt men niet zo belangrijk. Maar dat is het wel.
Petrus zegt van Noach, dat 8 zielen door het water heen gered werden,
zij zaten in de ark. Dus Petrus gaat ook uit van een historisch feit.

‘Deze spotters houden ook niet van correctie?’

Zo is het. Ook veel gelovigen hebben moeite met Genesis, hoe alles
in de verre geschiedenis gegaan en gebeurd is. Het Bijbelse vizier is,
dat alles zo gegaan is zoals het staat opgetekend. Daar zitten geen
extra stoere en uitgebreide en aangedikte verhalen bij. Het is zo
gegaan.

Van de spotter staat ook, dat hij niet naar de wijze toegaat om juiste
en rechte kennis te leren om zelf wijs te worden. En dat kan alleen
in en door het woord van God! De wijze is dus een man van God, die
de wijsheid van Jahweh in eerbied door Zijn woord ontvangt!

Woord vandaag

‘Zo wordt het boek Spreuken wel duidelijker voor je, praktisch!’

Dat geldt ook voor Spreuken 15:11:

Graf en verderf liggen open voor Jahweh
hoeveel te meer de harten van de mensenkinderen.

Even scherpstellen: het woord ‘graf’ is in het Hebreeuws: ‘sheol’,
dat je ook met ‘onwaarneembaar’ kunt vertalen, het komt van het
werkwoord ‘sha’al’, dat ‘vragen’ betekent. Met andere woorden: de
overledene is er niet meer, is onwaarneembaar geworden, en als je
aan een Jood vraagt waar is de overledene nu, zie op zijn gezicht een
groot vraagteken.

‘Dat heb ik wel eerder gehoord ja, hetzelfde als het Griekse ‘hades’?

Precies. De doden weten niets, zij zijn er niet meer tot de dag van de
opstanding. De doden weten van niets en zijn zich niets bewust totdat zij
door de Heer gewekt worden.
Het woord ‘verderf’ is in het Hebreeuws ‘Abbadon’ dat ook in Openbaring
voorkomt. Wat dat betekent, gaan we nu niet op in. In elk geval kennen
deze dingen geen geheimen voor Jahweh, het ligt voor Hem allemaal open.

‘Heerlijke gedachte, dat die dingen in Zijn hand zijn.’

Hoeveel te meer de harten van de zonen van Adam! Die zijn voor Hem als
een open boek. Hij leest ze. Allemaal. De mens ziet aan wat voor ogen is, maar
Jahweh ziet het hart aan, zegt 1 Samuël 16:7. Dat bedenken wij steeds weer, als
het gaat om andere gemeenteleden, onze kinderen, onze ouders, kortom: wij
beoordelen vaak verkeerd. Wij kennen niet alle motieven, wij weten vaak niet
wat in een mensenhart omgaat. De Heer wel, die kijkt door de buitenkant naar
binnen, in ons innerlijk en onze diepste gedachten. En…Hij heeft ons lief!

Woord vandaag

‘Waar waren we ook alweer in Spreuken 15?’

Bij vers 10 vandaag:

Vermaning is onaangenaam voor wie het pad verlaat,
en wie bestraffing haat, zal sterven.

Het woord ‘vermaning’ heeft vanuit Hebreeuws te maken met: ‘aansporing’,
maar ook met: ’terugroepen’. Het zijn de woorden van een vader die zijn kind
dat scheef gaat op de juiste weg helpt. Maar algemener: iemand wijst een ander
op verkeerd gedrag en dat kan zelfs als kwaad door de aangespoorde  ervaren
worden. Want voor het woord ‘onaangenaam’ staat in feite: ro = kwaad.

‘Tegenwoordig mag je ook bijna niets meer zeggen, degenen die op welke
manier dan ook opvoeden, weten daar alles van.’

Het tweede deel van het vers is ook waar. Als je correctie haat, zul je sterven.
Je verlaat dan het pad van het leven. Het brengt je op de wegen van de dood,
als je de wijsheid van bijvoorbeeld je ouders, maar vooral van God, verlaat.
We zijn bevoorrecht als we als gelovigen de weg van het leven met God ken-
nen. Als we Zijn correctie haten, worden we van de levende relatie met Hem
afgesneden. Je leeft dan wel, maar je bent niet meer op die levende weg van
Hem, in de praktijk.

‘Wie is daar een voorbeeld van in de Bijbel?’

Opnieuw koning Saul. Hij week af van de woorden van God en dat leidde uit-
eindelijk via de waarzegster (andere geesten) tot de letterlijke dood op het
slagveld in de oorlog met de filistijnen. Zo tragisch kan het zijn.
Maar wij hebben leven, licht en liefde in het evangelie dat wij door Paulus
hebben ontvangen. Wij horen niet bij de nacht, wij zijn zonen van de dag!