Op 16 juni 2013 werd stilgestaan bij het slot van
2 Timotheüs 4. Een indringende brief met veel per-
soonlijke opmerkingen van hart tot hart. Luister
naar wat de genade van God bewerkt!
Klik hier voor de audio opname.
Woord vandaag
‘De genade van God regeert in deze tijd. Prachtig, waar wordt dit gehoord?’
Je moet de plaatsen opzoeken waar dat echt gehoord kan worden. Er zijn
ook dan verschillen, maar het is al een verademing als er echt genade ge-
predikt wordt. Geen andere boodschap zou in deze tijden klinken, maar
er is van meet af aan iets grondig mis gegaan (zie Galaten). En dat zien we
nu nog steeds om ons heen. Overal wordt elke zondag de wet voorgelezen.
‘Ze zouden beter met woorden van genade kunnen komen.’
Zeker. Paulus wordt wel uit gepredikt, maar men vermengt het met wet
en de werken waardoor het geen genade meer is. Zie Romeinen 11:6.
Het is geen geheim, dat men vaak na een eerste periode van genade pre-
diking de wet erbij voegt, zodat evangelie en wet samen beleden worden.
Dat ontkent ten diepste het werk van Christus. Je wilt er dan iets aan toe-
voegen. Je eigen kracht en dat gaat niet.
‘Je bent er vaak bij bepaald, dat de genade die Christus Jezus verkondigt,
uniek is ten opzichte van wat Hij eerder sprak.’
De diepte van Gods heerlijkheid komt volop naar voren in de brieven Ro-
meinen – Filemon. De nieuwe situatie voor de gelovige, is die ná het kruis
en de dood en de opstanding. Een nieuwe schepping in Christus!
Dan kún je per definitie niet onder de wet staan, want die regeert over
de mens zo lang als die leeft. Als je gestorven bent, ben je ook dood voor
de wet. En levend voor God, in Christus Jezus!
Woord vandaag
‘He was een mooi slot gisteren, met dat “de rechtvaardige zal uit geloof le-
ven”. Zo is het altijd geweest.’
We lezen vanaf Genesis 1 – bij wijze van spreken – over geloof als levensprin-
cipe, niet over de wet. Die kwam pas toen het volk Israël uit Egypte verlost
was. In Hebreeën 11 lees je over de gelovigen, en hoe zij uit geloof leefden
en niet uit de werken van de wet. Pas als je zelf als gelovige onder de wet
probeert te leven, kom je in verwarring en zie je de dingen niet scherp meer.
Leef je uit geloof en door genade, dan zie je de geestelijke dingen scherp.
‘Ja, je leven leef je in geloof op de beloften van God, dus op Zijn kracht en
niet op je eigen inzicht.’
Dat is ook waar de apostel Paulus het steeds over heeft. Hij brengt je niet
onder de Mozaïsche Thora, maar onder genade. En wel: overstromende ge-
nade van God. Waar je voorbij de wet, of buiten de wet om bent, dáár be-
gint zijn evangelie. Gerechtigheid van God is onthuld door het geloof van
Jezus Christus en is voor allen (….) en komt (nu) op allen, die geloven. Maar
het een sluit het ander niet uit. Het is wel degelijk voor allen!
‘Ja mooi, wat is dat geweldig he, zo’n goede en blij makende boodschap.’
Dat is echt evangelie. God staat geen vermenging van wet en genade, wer-
ken en geloof, eigen inspanningen en evangelie toe. Het is: evangelie van
genade, door geloof. Dat is zuiver. Alle vreemde bijmenging maakt het tot
een onzuiver evangelie en dan is genade geen genade meer (Romeinen 11:6).
Wie daar iets tegenin brengt en alsnog de werken gaat prediken, komt onder
het anathema (Galaten 1:6-9). Ga je proberen de wet te houden, dan krijg je
dezelfde ervaring als Paulus beschrijft in Romeinen 7. Ellende! Je schiet altijd
tekort. Nooit is het genoeg.
‘Ja, het overweldigende antwoord staat in 7:25 : Gods genade!’
Ja, en dat leidt tot echte dankbaarheid in het hart. Onder de wet krijg je dub-
belhartigheid, schijnheiligheid. Dat kan ook niet anders, want je schiet toch
tekort, je komt er toch niet onder de wet. En dan ga je stiekem doen wat de
wet verbiedt. Die les zit al in Genesis 3 besloten toen Adam en Eva zondigden;
Adam verborg zich voor de Heer, daar leidt de wet toe die je niet kunt hou-
den. Steeds word je op jezelf teruggeworpen. Laten we blijven luisteren naar
Christus Jezus in Romeinen et cetera. Hij predikt genade, los van de wet. De
demonstratie is allang geweest (Israël). Genade regeert door gerechtigheid
tot in het eonische leven!
Woord vandaag
‘Er waren in Paulus’ dagen toch ook veel discussies over de wet en dergelijke?’
Ja. Daarom schrijft hij ook over die dingen aan zijn geestelijke zoon Timotheüs,
dat hij in Efeze zou blijven om zekere (mensen) de aanwijzing te geven geen
andersoortig(e leer) te leren, noch op mythen en eindeloze geslachtsregisters
acht te geven. Die leveren niets op dan slechts strijdvragen. Het zou echter
gaan om opbouw of het beheer van het geloof.
‘Waar kunnen we aan denken als het gaat om mythen?’
Als we hier het tekstverband bekijken, komen we uit bij Joodse mythen, hoewel
er in die tijd ook allerlei Griekse mythologie was. Maar als mensen dat losgela-
ten hadden, konden ze alsnog uitkomen bij de Joodse mythen en verdichtsels.
En in een verdichtsel wordt de waarheid van de Schrift verdicht, oftewel dicht
gedaan of afgesloten en men stelt er een Joods verhaal voor in de plaats. Zo
was er bijvoorbeeld de zogeheten ‘Abrahamlegende’ waaraan de Heer Jezus
refereert, als Hij spreekt in een deel van een grote gelijkenis (parabel) over de
rijke man en Lazarus.
‘Waren er heel wat van die mythen en verdichtsels in die tijd?’
Nou en of! Zeker als het om het hiernamaals ging. Men meent altijd dat de
Joden zich vooral bezig hielden met het hier en nu, de aardse leefomstandig-
heden en hoe daarmee om te gaan in de praktijk, maar er waren niettemin
allerlei verhalen in omloop over wat er zou gebeuren met de ziel van de mens
als hij sterft. Men leerde daar onschriftuurlijke dingen over.
Overigens blijkt uit 1 Timotheüs 1:6,7 dat er sommigen waren, die afweken en
zich gekeerd hadden naar en zelf meededen aan ijdel (leeg) spreken.
‘Waar gaat het dan om?’
Wel, als wij het vervolg lezen, dan staat daar, dat het gaat om sommigen die
leraars van de wet willen zijn, maar die niet begrijpen wat zij zeggen of waar
zij over spreken. Paulus wist maar al te goed, dat de wet wettig gebruikt
moest worden en niet op rechtvaardigen gelegd, maar ten opzichte van de
onrechtvaardigen een functie heeft. Maar dat betekent nog niet, dat een ge-
lovige de wet op de ongelovigen zou leggen! Dat zou dwaas zijn! De gelovige
spreekt evangelie eventueel –bij gelegenheid- naar de ongelovigen, want
dat is Gods kracht tot redding voor eenieder die gelooft, uit geloof tot geloof,
want de rechtvaardige zal uit geloof leven!
Woord vandaag
‘Wanneer kwam Abraham onder de wet?’
Die is nooit onder de wet geweest. Veel gelovigen voor en na hem evenmin.
De wet kwam pas 430 jaar ná de belofte die God aan Abraham met een eed
zwoer. Abraham leefde dus niet onder de wet, maar onder de beloften! En
in feite dus onder genade. En dan nog niet eens de genade die wij ontvangen
hebben: de overstijgende rijkdom van Gods genade in Christus Jezus.
‘De wet is dus nooit voor Abraham bedoeld?’
Nee, de wet werd alleen op het volk Israël gelegd, en dat slechts tijdelijk.
Voor de Joden was het de tuchtmeester (pedagoog), kind-geleider tot op
Christus. Toen het geloof kwam, bleken zij niet langer onder die kind-gelei-
der te staan. Belangrijk punt weer, in Galaten 3. Het gaat bij Paulus steeds
om leven door geloof en genade en uitdrukkelijk niet om het volbrengen van
de Thora van Mozes. Dat is vreemd, als het gaat om het evangelie.
‘Na zijn ommekeer predikte Paulus niet meer de wet?’
Hij sprak alleen evangelie, juist tegen pure heidenen (geen proselieten) sprak
hij het evangelie van hun redding en niet de wet, niet de Thora. Hij sprak het
evangelie van Christus’ genade, en niet hoe Christus zich aan de Thora had ge-
houden of iets dergelijks. Evenmin legde Paulus de Thora op de gelovigen als
leefregel. Niets daarvan. Hij predikte genade voor allen te allen tijde. Voor
de ongelovige geldt: God is genadig, voor de gelovige is het precies hetzelfde.
‘Bij Paulus dus geen beklemmende zaken?’
Nee, bij Paulus kom je niet in de klem. Daar kom je juist uit als je zijn evangelie
gaat volgen. Mensen worden in religieuze en godsdienstige groepen in het al-
gemeen onder wet gebracht. Zij worden klem gezet, zonder het zelf te beseffen.
Het evangelie van genade bevrijdt van al dat soort voetangels en klemmen.
Leraars van de wet zetten je klem, in de wet of in hun eigen regels, en mees-
tal gaat dat gelijk op.
Staat dan in de vrijheid waarmee Christus jullie vrijmaakt en laat je niet weer
een slavenjuk opleggen!