Lody van de Kamp nd.nl/colum ns
Christenen en joodse feesten
Kees Bloed, theoloog en klusser, zoals hij zich zelf omschrijft, betoogt
dat christenen terug moeten keren tot de praktijk van het jodendom.
Dit deed hij recentelijk tegenover studenten van de Theologische
Universiteit in Apeldoorn.
Daarbij gaat het bij deze christelijke terugkeer niet om het gehele
jodendom. Bloed houdt zijn publiek voor dat het gaat om een terugkeer
naar het jodendom zonder de ‘rabbijnse mondelinge traditie’.
Kennelijk is deze theoloog nog niet zo goed ingevoerd in het jodendom.
Wij kennen namelijk helemaal geen ‘rabbijnse mondelinge traditie’.
Wij kennen wel G’ds Mondelinge Openbaring, als een toelichting op
de Tora (voor christenen het Oude Testament).
Deze toelichting werd aan het begin van de diaspora door de rabbijnen
op schrift gesteld en kreeg daarom als naam vaak mee: ‘rabbijnse traditie’.
karikatuur
Hoe is Bloed aan zijn visie gekomen? Hij vertelde dat hij zich heeft
aangesloten bij een ‘messiaanse beweging’, waarop hij een ‘nieuwe bril’
kreeg, die hem compleet nieuw zicht op de Bijbel verschafte.
Nu moeten wat mij betreft christenen vooral geloven zoals zij de Bijbel
verstaan. Ook Kees Bloed. Toch stimuleert hij mij wel om commentaar
te geven. Hij heeft het immers over jodendom. En dan kom ik om de hoek
kijken.
Wat is een ‘messiaanse beweging’? Ben ik niet messiaans? Ben ik niet
Messias belijdend? Al tweeduizend jaar, drie keer per dag, vraagt de
Jood in zijn dagelijkse gebed om de komst van de Messias, om de her-
bouw van G’ds tempel, om de herinrichting van Davids koningshuis.
Bloed heeft het over het jodendom zonder de rabbijnse mondelinge
traditie. Alleen, dat is geen jodendom. Hoe zijn de eerste christenen,
die verkondigden geënt te zijn op het jodendom, ooit
datzelfde jodendom al heel gauw kwijtgeraakt? Doordat zij joods wil-
den zijn zonder ‘de mondelinge traditie’. En dat bleek niet te werken.
Een geamputeerd jodendom is geen jodendom. Terugkijkend op de
geschiedenis, zien we dat in naam van het christendom het jodendom
veel kwaad is berokkend.
Hoe dat kon gebeuren, is gaandeweg duidelijk geworden. Met het
jodendom zoals de eerste christenen dat beleefden, was in hun ogen
niet zo veel aan de hand. Dat mocht voortbestaan. In latere tijden echter
gingen christenen ‘de rabbijnse traditie’ ervan losweken.
Daarmee werd een karikatuur geschapen van G’ds openbaring op de
berg Sinaï. En die karikatuur gaf voldoende redenen om het jodendom
te bestrijden. Zo werd verkondigd dat het Oude Testament een uiting
van wraak is, terwijl het Nieuwe Testament de G’d van de liefde toont.
Is ‘oog om oog, tand om tand’ uit het Oude Testament immers geen
wraak? Ja, zonder de toelichting van de Mondelinge Openbaring lijkt
het daar veel op.
De Mondelinge Openbaring door de Eeuwige vertelt echter dat het niet
gaat om het wraak nemen, maar om het economisch compenseren van
degene die het slachtoffer is geworden van een verwonding. Maar met
dat karikaturale beeld van wraak is wel ontzettend veel kwaad verricht
aan de Joodse gemeenschap.
ongeduld
Hoe stelt Bloed zich voor, dat christenen teruggaan naar de praktijk van
het jodendom? Door het eten van de matsekoeken op Pesach, het joodse
Paasfeest? Door het naleven van de 39 verboden werkzaamheden op de
sjabbat, de zaterdag? Door het eten van koosjer brood, melk, vlees en het
brengen van zondeoffers wanneer de Derde Tempel is herbouwd?
De kennis van het christendom van mensen die dergelijke stellingen
verkondigen, wil ik niet beoordelen. Maar dat de kennis van het jodendom
ontbreekt, is een feit. Met het aanbieden van een geamputeerd jodendom
wordt niet alleen opnieuw een karikatuur van het jodendom geschapen.
Dat is al kwalijk genoeg. Voor veel christenen wordt hier ook een karika-
tuur van het christendom geschapen. En dat schept eveneens ongelofelijk
veel verwarring.
Laat joden in rust, zonder christelijke deelname, hun
chanoekafeest, hun Pesach, hun Loofhuttenfeest en hun wekenfeest vieren.
Christenen houden het bij het kerstfeest, het paasfeest, de advent en de
vastentijd. Hoe dat dan uiteindelijk goed moet gaan komen met de joodse
wortels van het christendom? Daar heb ik als Jood geen boodschap voor
nodig van dit soort door messiaans ongeduld geplaagde theologen.
Dit leg ik in de hand van de Verlosser.
Die weet daar vast veel beter raad mee.
