‘Wel vol wijsheid zeg, die Spreuken. Bijzonder, dat zo’n oud boek nog
zo veel te zeggen heeft aan ons.’
zegt Spreuken 15:13
En dat is zo. Vanuit het hart komt hoe je bent. Een zich verheugend
hart zal tot uiting komen op je gezicht. Dat is niet rondlopen met de
opgeplakte big smile van de tandpastareclame, maar wel zal het uit je
ogen stralen. Op een of andere manier zal het aan je te zien zijn. Denk
bijvoorbeeld aan een ouderpaar dat net een kindje heeft gekregen.
Dan stralen ze allebei. De vreugde over de geboorte is van hun gezicht
af te scheppen.
Ja, het is nauw verbonden met het woord ’tov’ (goed). Je aangezicht
staat goed, als je hart vol vreugde is. En het kan niet anders; in het
Grieks is het woord vreugde nauw verbonden met genade. Als je hart
vol genade is, is dat te merken aan je gezicht. Dan is het tov. We kennen
het Hebreeuwse woord wel van simchat torah, vreugde van de onder-
wijzing, dat is bij Paulus genade.
‘De tegenstelling zit in het tweede deel van deze tekst.’
De gegriefdheid in het hart, ‘hartenleed’, leidt ertoe, dat de geest van de
mens neerslachtig wordt. Dat woord voor ‘neerslachtig’, heeft te maken
met ‘zuur’, ‘intens’, en kan zelfs iets van ‘grimmig’ betekenen. Het wordt
bijvoorbeeld ook als aanduiding van de ernst van een ziekte gebruikt.
Een gegriefd hart kan leiden tot een geest die zuur is, en daardoor kan al
snel een bittere wortel in het hart ontstaan. Paulus wijst de weg hoe wij
als gelovigen reageren als wij gegriefd zijn:
…elkaar verdragend en wederzijds genade schenkend, ingeval
iemand tegen iemand een klacht heeft en zoals de Heer jullie
genade schenkt, zo ook jullie…   Kolossenzen 3:13